ΜΙΑ ΣΤΟΧΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ ΣΤΟ ΜΑΓΙΚΟ ΒΟΥΝΟ ΤΟΥ ΤΟΜΑΣ ΜΑΝ

Το θέμα του χρόνου είναι κεντρικό σ' αυτό το μυθιστόρημα και επαναλαμβάνεται σε πολλά κεφάλαια. Οι πιο εκτεταμένοι διαστοχασμοί για τον χρόνο γίνονται στο κεφάλαιο ΠΕΡΙΠΑΤΟΣ ΣΤΟΝ ΓΙΑΛΟ που αρχίζει με το ερώτημα: Μπορούμε να διηγηθούμε τον χρόνο; Και που δίνεται αμέσως η αρνητική απάντηση. Διότι η αφήγηση πληροί τον χρόνο, τον διαιρεί, κάνει ώστε κάτι να συμβαίνει. Η αφήγηση έχει χρόνο δύο ειδών: αφενός τον δικό της που ορίζει τη ροή της, αφετέρου τον χρόνο του περιεχομένου της που είναι προοπτικιστικός, δηλ. μπορεί να συμπίπτει με τον προηγούμενον ή και όχι. Αφού ο χρόνος είναι στοιχείο της αφήγησης μπορεί να γίνει και αντικείμενό της, έτσι ώστε η αφήγηση που έχει αντικείμενο τον χρόνο να είναι δυνατή και όχι παράλογη, όπως αρχικά φάνηκε. Το ζήτημα αυτό το έθεσα προς συζήτηση διότι ο αφηγητής έχει την πρόθεση να κάνει ακριβώς αυτό με την ιστορία του.